Artykuły

Renifery

renTo ssak z rodziny jeleniowatych, zamieszkujący arktyczną tundrę i lasotundrę w Eurazji i Ameryce Północnej.
Dla podgatunków północnoamerykańskich stosuje się nazwę karibu. Charakterystyka
Długość ciała samicy wynosi około 162-205 cm, a masa ciała od 60 do 170 kg. Natomiast samiec (byk) waży od 100 do 318 kg. Długość jego ciała wynosi od 180 do 214 cm. Wysokość w barkach obu płci dochodzi do 130 cm. Ma gęste uwłosienie, z długą grzywą na szyi. Wyjątkowo gęsta sierść chroni przed mrozem. Pysk również jest owłosiony, co zapewnia ochronę przed zimnem podczas żerowania w śniegu. Latem futro renów przybiera kolor szarobrązowy, zimą białawy. Nogi kończą się mocnymi, szeroko rozstawionymi racicami, ułatwiającymi poruszanie się po śniegu i bagnistym terenie. Przy samej skórze znajduje się solidna, wełnista warstwa sierści izolująca przed zimnem. Dzięki niej zwierzęta utrzymują właściwą temperaturę ciała. Wełniany kożuszek jest dodatkowo osłonięty długą (do 7 cm) sierścią po której woda spływa jak po płaszczu przeciwdeszczowym. Ciekawe jest to, że nawet kopyta i nos renifera są pokryte centymetrowym puchem.


Renifer jest aktywny w dzień i w nocy; żyje w stadach stale wędruje w poszukiwaniu żeru. W ciągu roku renifery eurazjatyckie (żyjące za kołem polarnym w Szwecji, Finlandii, Norwegii i Rosji) pokonują około 5000 km.

reniferU obu płci występuje okazałe poroże, nieco mniejsze u samic. Jest półkoliście zakrzywione i zakończone rozgałęzieniami. Renifery co roku zrzucają poroże - samce na przełomie listopada i grudnia, samice i młode - późną zimą lub wczesną wiosną. Następnie tworzy się u nich nowe poroże. Renifery odkładają w porożu nadmiar mikroelementów (w które bogata jest ich dieta), a zrzucają je co roku, usuwają wraz z nim niepotrzebny wapń.

Renifery potrafią długo i wytrwale biegać. Większość roku spędzają na wędrówkach, zimą schodzą na południe do zalesionych okolic, na wiosnę wracają do tundry. Samice i ich potomstwo żyją stadnie, ale dorosłe samce poza okresem rui prowadzą samotny tryb życia. Długość życia: do 20 lat.

Pożywienie
Renifer jest roślinożerny. Główny pokarm reniferów stanowią porosty (np. Chrobotek Reniferowy) a oprócz nich: trawa, gałązki i liście drzew oraz krzewów, pędy brzóz i wierzb, zioła, jagody, grzyby, czasem nawet pokarm pochodzenia zwierzęcego, np. jaja ptaków i ich pisklęta lub małe gryzonie. Na brzegu morza renifer nie pogardzi wodorostami wyrzuconymi przez fale, raczkami czy martwymi rybami. Na zimę renifery gromadzą w zwisającym podgardlu zapas tłuszczu, który pomaga przetrwać tę, nawet dla renów ciężką porę, podczas której zwierzęta tracą do 25% masy ciała. Zimą wygrzebuje spod śniegu pączki krzewów i jagody. Potrafi strawić zamarznięty pokarm.

Rozmnażanie
Ruja trwa od sierpnia do listopada, kiedy to renifery wędrują na zimowiska. Po ciąży trwającej 225 - 235 dni, najczęściej na przełomie maja i czerwca, na świat przychodzi jedno młode. Przez pół roku jest karmione mlekiem matki. Dojrzałość płciową samce osiągają w wieku 3 lat, samice - 18 miesięcy Renifer występujący w północnej części Europy został udomowiony (około 13 tys. lat temu) przez ludy północy jako cenne źródło mięsa, mleka (2-3 litrów dziennie) i skóry, a także jako siła pociągowa. Renifer służy jako zwierzę pociągowe i umożliwia poruszanie się w tundrze (Lapończycy używali ich także jako wierzchowców). Skóry są cennym towarem, który człowiek północy wymieniał na noże, strzelby, naczynia kuchenne itp. Ze skóry rena uzyskuje się zamsz czyli najgrubszą i najbardziej miękką ze skór zwierząt domowych stosowany przy wyrobie obuwia, rękawiczek, wiatrówek, pasków, sakiewek, torebek itp.) Hodowcy renów potrafią wyhodować niektóre z nich na opiekunów stada, tzw. "niańki". Ren - "niańka" pomaga słabszym renom odgrzebywać śnieg, odnajduje i przyprowadza do stada zbłąkane zwierzęta, jest pomocnikiem człowieka.